Pytanie czytelnika: Zwykle przy ołtarzu kapłan jest w ornacie. Mam pytanie: Skąd się wziął ornat, co on symbolizuje i dlaczego jest w różnych kolorach?
Słowo „ornat” wywodzi się od łacińskiego rzeczownika ornatus (strój, ubranie). Od czasów wczesnego chrześcijaństwa ornat był używany podczas sprawowania Mszy św. Ta liturgiczna szata przybierała różne kształty, a wywodzi się ze starożytnego, powszechnie stosowanego, rzymskiego płaszcza.
Zazwyczaj ornat był i jest bardziej lub mniej zdobiony. Najczęściej na jego tylnej części widniał znak krzyża jako symbol krwawej ofiary Pana Jezusa, a jednocześnie znak odpowiedzialności kapłana za jego posługiwanie ludowi Bożemu podczas Mszy św. Ornat to też m.in. symbol Bożej miłości i miłosierdzia, które niejako okrywają nasze grzechy.
Reklama
Jeśli chodzi o kolorystkę tej liturgicznej szaty – obecnie stosuje się przeważnie kilka jej kolorów. I tak: księży ubranych w ornaty koloru białego zobaczymy m.in. podczas Mszy św. w okresie wielkanocnym i bożonarodzeniowym, w różne uroczystości i święta Pańskie (z wyjątkiem traktujących o Męce Jezusa), w uroczystości, święta i wspomnienia Najświętszej Maryi Panny, aniołów i świętych (jeśli nie byli męczennikami) oraz podczas innych kościelnych wydarzeń, jak np.: uroczystość Wszystkich Świętych itd. Biel nierozerwalnie związana jest ze świętowaniem, z radością, ze światłością czy też z niewinnością.
Czerwień stosowana jest m.in. w niedzielę Męki Pańskiej, w Wielki Piątek, w uroczystość Zesłania Ducha Świętego, w święta Apostołów i Ewangelistów oraz we wspomnienia męczenników. To kolor symbolizujący krew, walkę, oddanie życia za wiarę, a także – Trzecią Osobę Trójcy Świętej.
Zieleń używana jest najczęściej. Stąd też króluje w niedziele i dni powszednie okresu zwykłego w ciągu roku liturgicznego. Wyraża ona nadzieję, odrodzenie, młodość i sprawiedliwość.
Fiolet to kolor Adwentu, Wielkiego Postu i Mszy św. za zmarłych. Jest znakiem żałoby, pokuty, skruchy, a także pokory.
Róż występuje wyłącznie w III niedzielę Adwentu (tzw. Gaudete) i IV niedzielę Wielkiego Postu (tzw. Laetare). To kolor radości.
Najbardziej uroczystą barwą jest kolor złoty. Może on być używany w zastępstwie innych (z wyjątkiem fioletu).
Pytania do teologa prosimy przesyłać na adres: teolog@niedziela.pl .
Muzeum Diecezjalne to prawdziwa skarbnica tkackich i hafciarskich wspaniałości.
W zbiorach muzeum znajdują się zespoły szat liturgicznych – od okazałych kap, ornatów i dalmatyk, po paramenty liturgiczne: stuły, manipularze (dziś nieużywane, noszone niegdyś przez kapłana na lewym przedramieniu), welony kielichowe, palki i bursy, a także licznie zachowane fragmenty tkanin i haftów. Ozdobą kolekcji są trzy ornaty z późnogotyckimi haftami figuralnymi, zakomponowanymi w formie krzyżowej preteksty (ozdobnej części ornatu), gdzie wszystkie sceny – tak jak w gotyckich malowanych kwaterach ołtarzowych – umieszczone są w oddzielnych polach. Hafty wykonane zostały z barwnej przędzy jedwabnej techniką naśladującą malarstwo, zwaną acupictura (malowanie igłą).
W debacie o edukacji padają słowa: „innowacja”, „nowoczesność”, „cyfrowa przyszłość”. A tymczasem najważniejsza rzecz dzieje się tuż pod naszymi nosami: dzieci przestają być w szkole obecne. Dosłownie i w przenośni. W świecie pełnym ekranów szkoła jest jednym z ostatnich miejsc, które może (i musi) dać im ukojenie od cyfrowego zgiełku. Dlatego zakaz telefonów nie jest zamachem na wolność, lecz oddechem dla ich młodych, przeciążonych głów.
Pracowałem w dwóch szkołach o diametralnie różnych zasadach: w jednej dzieci mogły używać telefonów na przerwach, w drugiej – nie. Różnica była uderzająca. W szkole, gdzie telefony były dozwolone, uczniowie wchodzili na lekcję jak w półśnie. Jeszcze kończyli misję w grze, scrollowali w telefonie, odpisywali na wiadomości. Oczy przyklejone do ekranu, a w tle – dzwonki powiadomień. Było normalne, że w trakcie zajęć ktoś odbierał telefon od rodzica: „Ale to mama, proszę pana”.
Bp Zbigniew Wołkowicz przewodniczył Mszy św., koncelebrowanej w kaplicy Duszpasterstwa Akademickiego PIĄTKA.
- Wpatrujmy się w Maryję po to, by uczyć się od Niej - w każdej z tych sytuacji życiowych, w których Ona była, i w których my się znajdujemy - poddawać Panu Bogu. Pozwalali Mu się prowadzić - czy jest radość, czy jest niepokój, a wtedy znajdziemy radość najgłębszą. Radość z pewności, że Bóg jest z nami. Bóg jest przy nas - mówił bp Wołkowicz.
Bp Zbigniew Wołkowicz przewodniczył Mszy św., koncelebrowanej w kaplicy Duszpasterstwa Akademickiego PIĄTKA. W wygłoszonej homilii powiedział: - Dziś Pan Bóg przez proroka Izajasza mówi, o gdybyś zważał na me przykazanie. To jest taki troszkę wyrzut z żalem. Gdybyś to uczynił, twoje życie było inne. Wtedy stałby się pokój twój jak rzeka, a sprawiedliwość twoja jak morskie fale. Twoje potomstwo było jak piasek i jak ziarnko twoje na to rośnie. Tak naprawdę to, o co chodzi, to jest otworzyć serce, przyjąć, pozwolić Panu Bogu, żeby to On kierował moim życiem. Oczywiście to nie jest tak, że to wszystko zależy tylko ode mnie, od mojego wysiłku, bo Słowo Boże, bo przykazania, tak naprawdę to jest forma obecności Pana Boga. Taka sama jak w Eucharystii jest obecność Pana Jezusa w Słowie. Boga, który do mnie przemawia. Więc te zalecenia, które daję, są Jego słowami, ale skoro to jest Jego obecność, to to Słowo ma też moc uczynienia tego, co przekazuje. Więc to nie jest tylko mój wysiłek. Moim wysiłkiem jest otwartość, pozwolenie, żeby to Pan Bóg mnie zaskoczył, żeby Pan Bóg ciągle działał. Ale to On działa, On przemienia. Weźmy sobie takie przykazanie miłości nieprzyjaciół. Jest to jedno z przykazań. Najbardziej radykalne w chrześcijaństwie. Po ludzku niemożliwe do zrealizowania. No ale, kiedy przyjmę, że to jest Słowo Boga, że to Pan Bóg wie, co mówi i On mi daje siłę, żeby to uczynić. Z drugiej strony, jeżeli ja próbuję podjąć pewne akty, wyjść do człowieka, który jest moim nieprzyjacielem, którego kochać trudno, to Pan Bóg da mi siłę, żeby to moje działanie przyniosło owoce, żeby przemieniło naszą relację. Zobaczcie, tutaj tak naprawdę widać, że potrzebne są dwie strony w tym, żeby Pan Bóg mógł nas zbawić, mógł przyjść do nas, mógł do nas przychodzić. Z jednej strony potrzebna jest moja otwartość i moja chęć przyjęcia tego Słowa, czyli próba życia Nim. - podkreślił.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
