Ernest Bryll,
znany poeta i dramatopisarz

- Prawda Bożego Narodzenia nie polega na tym, że Narodzonego możemy - jak pisałem w jednym z wierszy - „poklepać po Bożej pupce” i przynieść mu prezenty. Chodzi w niej o coś głębszego. Że oto w scenie narodzenia zawarty jest dramat całej drogi, która kończy się przez krzyż i wiedzie do zmartwychwstania. Właśnie w momencie narodzenia ta droga się zaczyna.
Bóg, stając się człowiekiem, a więc Ciałem, staje się naprawdę. To nie jest żaden atrybut udawany, On nie robi dla nas teatrzyku, przedstawiając się jako słaby, bezradny, tylko naprawdę taki jest. Dzięki narodzeniu czujemy braterstwo z Bogiem. Zauważmy też: braterstwo jest atrybutem naprawdę tylko Chrystusa. Napisałem kiedyś wiersz mówiący o tym, że o duszę człowieka bardzo zabiega także Książę Ciemności. Nigdy jednak nie chce on stać się naszym bratem.
W innym wierszu pisałem, że narodzone Dziecię „układa się do krzyża swojego”. Tak rzeczywiście jest. Ale mimo to święta te są radosne, bo krzyż nie jest rzeczą smutną. Podobnie jak cierpienie nie jest klęską. Dramatyczna droga może być drogą zwycięstwa. Myślę, że to jest szalenie ważne. Nie twierdzę zatem, że Boże Narodzenie jest radosne w potocznym sensie. Albo że jest wesołe. Te święta nie są wesołe, ale radosne w znaczeniu mistycznym. Bo mówią o pewnej tragedii, ale nie o przegranej. O tragedii - w sensie warunków, w jakich musiała żyć Święta Rodzina. Bo Bóg, jak każdy człowiek, rodzi się w cierpieniu, w bólu. A dopiero potem podlega całemu dramatowi życia. Ciekawe jest, że od samego początku, tak jak ci, którzy przyszli do szopki, aż po tych, którzy stali pod krzyżem, również i my bierzemy podmiotowy udział w tej drodze. Dzieje Narodzonego Dzieciątka nie są opowieścią, która kończy się z góry przewidzianym hollywoodzkim happy endem. Jest to historia, która dotyczy każdego z nas i która może zakończyć się naszą przegraną.
Jeżeli mówimy poważnie o Bożym Narodzeniu, to nie można losu Boskiego oddzielać od losu ludzkiego. Po to Bóg stał się człowiekiem, by podzielić ludzki los, a nie po to, by być dzieckiem z grzecznych obrazków, chociaż taki wizerunek też jest potrzebny. Ale prawda jest taka, że Jezus był człowiekiem we wszystkich bólach i niedostatkach ziemskiego życia. Zbyt łatwo uciekamy od tej prawdy, gdyż nie umiemy wyobrazić sobie Boga w całym człowieczeństwie. Człowieczeństwo zresztą jest wstydliwe. Na ogół nie lubimy siebie nagich, nie lubimy siebie oglądać, wiemy, że jesteśmy niedoskonali. I nagle okazuje się, że Bóg też to samo odczuwał. Spał w niewygodach, było mu zimno, wiele wędrował, może bolały go nerki, przeżywał to wszystko, co my. Dlatego dla mnie ma On twarz nas wszystkich, również w całej naszej niedoskonałości. Był on człowiekiem zwyczajnym jak inni ludzie, którzy żyli w Jego czasach. I przez to jest nam bliższy. Myślę, że warto o tym pamiętać w czasie świąt Bożego Narodzenia.