Szkaplerz stanowi wierzchnią część ubioru zakonnego, noszoną m.in. w Karmelu. Jest to prostokątny kawał materiału z otworem na głowę, nakładany na habit. Wierni świeccy noszą jego miniaturkę - połączone tasiemką dwa kawałki materiału (na jednym z nich przedstawiona jest trzymająca Szkaplerz Matka Boża z Dzieciątkiem, na drugim Pan Jezus) lub medalik szkaplerzny, którym - ze względów praktycznych - zastąpić można Szkaplerz sukienny.
Początek nabożeństwa Szkaplerza związany jest z pewnym wydarzeniem, które miało miejsce 16 lipca 1251r. Wtedy właśnie Szymon Stock (karmelita) doświadczył objawienia Matki Bożej, która uczyniła ze Szkaplerza (już wówczas był on częścią habitu) znak swojej szczególnej opieki: „Przyjmij, najmilszy synu, Szkaplerz twego Zakonu jako znak mego braterstwa, przywilej dla ciebie i wszystkich karmelitów. Kto w nim umrze, nie zazna ognia piekielnego. Oto znak zbawienia, ratunek w niebezpieczeństwach, przymierze pokoju i wiecznego zobowiązania”. Z końcem XV w. do przypisanych łask dołączono tzw. przywilej sobotni, który wiąże się z obietnicą Maryi: „Ja, ich Matka, w pierwszą sobotę po ich śmierci, wyzwolę ich z czyśćca i zawiodę na górę życia wiecznego”. Szkaplerz zaliczony został przez Stolicę Apostolską do sakramentaliów. Sakramentalia (do których należą również błogosławieństwa osób, miejsc, posiłków) są to święte znaki, które uzdalniają i przez modlitwę przygotowują do przyjęcia łaski Ducha Świętego (sakramentaliów nie można mylić z sakramentami, które bezpośrednio udzielają łaski Ducha Świętego).
Pamiętać trzeba, że Szkaplerz nie jest talizmanem! Należy nosić go z wiarą i czcią oraz pobożnie wypełniać obowiązki przyjęte wraz z jego nałożeniem. Do obowiązków tych, oprócz nieustannego noszenia Szkaplerza, należy: szerzenie czci Matki Najświętszej, codzienna modlitwa do Maryi, spełnianie dobrych uczynków. Zalecana jest również comiesięczna spowiedź. Czciciele Szkaplerza mają zapewnioną opiekę Maryi w życiu i szczególną pomoc w godzinie śmierci; złączeni są z Zakonem Karmelitańskim i wszystkie jego duchowe dobra mogą uważać za swoje (tzn. że za życia i po śmierci mają udział w jego Mszach św., Komuniach św., modlitwach, postach, odpustach, umartwieniach).
Gdzie i kiedy można przyjąć Szkaplerz? W każdą trzecią niedzielę miesiąca w Kaplicy Ojców Karmelitów Bosych przy ul. Racławickiej w Warszawie o godz. 13.00 odprawiana jest Msza św., po której odbywa się nabożeństwo do Matki Bożej Szkaplerznej i nałożenie Szkaplerza. Przyjęcie Szkaplerza oznacza, że zostajemy włączeni w Rodzinę Karmelitańską, w której istnieć możemy bez konieczności wstąpienia do Bractwa Szkaplerznego, czy innego rodzaju zrzeszenia. Pamiętajmy, że Pan Bóg wielkie skarby złożył w Karmelu, warto więc z tego bogactwa zaczerpnąć.