Misją Kościoła jest w pierwszym rzędzie głoszenie Ewangelii. W konsekwencji gdy trzeba udzielić przybyszom pomocy, nie wolno nam się od tego uchylać. Bez uszczerbku dla bezpieczeństwa Rzeczypospolitej i jej obywateli osobom potrzebującym trzeba okazać naszą solidarność” – napisał przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki w komunikacie opublikowanym 10 listopada.

Od kilku miesięcy Caritas Polska, Caritas diecezjalne oraz delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. migracji łączą siły, by na Wschód trafiały transporty humanitarne dla migrantów. Biskupi przygranicznych diecezji monitorują, co się dzieje w podległych im parafiach pogranicza, a w wielu miejscach to właśnie proboszczowie koordynują tę pomoc i w trudnym czasie stają się wsparciem dla lokalnej społeczności.

Znaczący społeczny rezonans wzbudzają jednak reakcje na tę sytuację najważniejszych ludzi polskiego Kościoła. A ci w ostatnich dniach i tygodniach kilka razy apelowali nie tylko do wiernych Kościoła katolickiego o wsparcie dla uchodźców, ale także do rządzących o szukanie rozwiązania kryzysu humanitarnego na granicy Polski. Tak było np. w przypadku abp. Wojciecha Polaka, który napisał do ministra spraw wewnętrznych Mariusza Kamińskiego w sprawie pomocy i zaopatrzenia medycznego migrantów przebywających na granicy z Białorusią. Często przytaczano w mediach słowa abp. Stanisława Gądeckiego, który w cytowanym wcześniej komunikacie napisał: „Stanowczo potępiam wykorzystywanie przez stronę białoruską dramatów ludzkich do prowadzenia działań przeciwko suwerenności Polski”. Przypomniał, że ludzie ci w większości są „ofiarami bezwzględnych działań politycznych oraz chciwości mafii przemytniczych”. Arcybiskup dziękował jednocześnie ludziom, którzy niosą pomoc „z poszanowaniem obowiązującego w Polsce prawa”, wyraził też uznanie „dla wszystkich służb państwowych, w tym przede wszystkim dla straży granicznej, wojska i policji za pełną oddania obronę polskich granic”. Służbom mundurowym podziękował także abp Józef Guzdek, metropolita białostocki i administrator apostolski ordynariatu polowego, pochwalił ich profesjonalizm, ale też „każdy przejaw współczucia i gest pomocy okazywany migrantom”. Motyw kryzysu humanitarnego pojawił się również w wielu wystąpieniach hierarchów podczas Mszy św. odprawianych 11 listopada w intencji Ojczyzny.

Caritas Polska nie tylko wozi na pogranicze transporty humanitarne, ale w odpowiedzi na zmieniającą się sytuację zaczęła tam stawiać Namioty Nadziei. – Chcemy, by stały się one miejscem dobra dla wszystkich. Dla cudzoziemców, migrantów, którzy znajdą się po polskiej stronie i będą potrzebowali pomocy. Dla mieszkańców, którzy mają swoje obawy albo znaleźli się w jakimś kryzysie i potrzebują wsparcia. Również służby mundurowe znajdą tam pomoc. Chcemy łączyć wokół pomagania, wokół dobra wszystkich, którzy tej pomocy będą potrzebowali – wyjaśnił Maciej Dubicki z Caritas Polska. W Namiotach Nadziei będzie magazynowana rzeczowa pomoc. Niektóre namioty będą ogrzewane, jak ten w Białowieży, który wyposażono też w łóżka, tak by możliwe było np. „doraźne udzielenie pomocy wyczerpanemu i zmarzniętemu przybyszowi”. Namioty ulokowano w czterech miejscach, a punkty magazynowe – we wszystkich parafiach. Co więcej, z magazynów i wszelkiego wsparcia mogą też korzystać inne organizacje pomocowe działające przy granicy, np. Polski Czerwony Krzyż czy Grupa Granica.

Co możemy zrobić konkretnie? Tak naprawdę – oprócz modlitwy – liczy się każdy grosz. Kościół w Polsce ogłasza drugą już w stosunkowo krótkim czasie zbiórkę na rzecz uchodźców. Pierwsza miała miejsce 5 października z przeznaczeniem dla Afgańczyków uciekających przed talibami. Zebrane wtedy fundusze pozwoliły na wysłanie transportów humanitarnych Caritas także na Podlasie. Sytuacja na wschodniej granicy jednak się nie poprawia, stąd abp Stanisław Gądecki poprosił katolików o kolejny akt miłosierdzia. 21 listopada we wszystkich polskich parafiach po wszystkich Mszach św. zbierane będą pieniądze, które za pośrednictwem Caritas Polska będą wykorzystane na „finansowanie działań pomocowych na terenach przygranicznych podczas kryzysu migracyjnego oraz na proces długotrwałej integracji uchodźców, którzy zdecydują się pozostać w Polsce”.

Wśród wielu wezwań do modlitwy ważny motyw pojawił się w apelu abp. Wacława Depo, metropolity częstochowskiego: „Z chrześcijańską miłością myślimy o tych ludziach, którzy w swej biedzie i nadziei na lepsze życie stali się narzędziem politycznej walki. Caritas Polska śpieszy z pomocą przebywającym w obozach dla uchodźców i zabłąkanym, bo taka jest nasza powinność wobec każdego bliźniego, także niebędącego chrześcijaninem”.