Seminarium to było jednym z elementów realizacji dużego projektu: Drewniane cerkwie – ukryte skarby wspólnej turystyki regionu Karpat. Realizatorzy wybrali po 10 obiektów sakralnej architektury drewnianej na Ukrainie i w Polsce. Po stronie ukraińskiej są to cerkwie na terenie obwodu zakarpackiego, natomiast po stronie polskiej – cerkwie w powiecie lubaczowskim, we wsiach: Borchów, Gorajec, Kowalówka, Łówcza, Łukawiec, Nowe Brusno, Prusie, Szczutków i 2 cerkwie z Radruża. Podjęte działania mają na celu promocję architektury drewnianej, jako charakterystycznego elementu pejzażu kulturowego regionu pogranicza polsko-ukraińskiego. Projekt ma także przyczynić się do rozwoju turystyki w regionie przygranicznym.
Dostępność dla turystów
Podstawą do zdalnej dyskusji były wykłady specjalistów na temat architektury drewnianej obu krajów. Uczestnicy zwracali uwagę m.in. na konieczność poprawnego oznakowania szlaków i zabytków w obu językach oraz poprawę dostępności poszczególnych obiektów dla turystów. Okazuje się, że wejście do środka cerkwi nie jest proste. Ponadto, niektóre z nich nie mają przewodników.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
– Na terenie powiatu lubaczowskiego znajduje się 21 drewnianych cerkwi. Około połowa z nich użytkowana jest przez proboszczów parafii rzymskokatolickich jako kościoły filialne, a nawet parafialne, jak w Starych Oleszycach i Bihalach. Dwoma cerkwiami: w Radrużu i Nowym Bruśnie opiekuje się Muzeum Kresów w Lubaczowie. W najgorszym stanie są cerkwie jako własność Skarbu Państwa, ale i tu zachodzą pozytywne zmiany. Przyjmują je samorządy, remontują, np. gmina Narol przyjęła cerkiew w Woli Wielkiej, gmina Cieszanów – w Dachnowie. W swoim wystąpieniu dokonałem przeglądu wszystkich cerkwi w powiecie, od tej najcenniejszej i najstarszej z końca XVI wieku w Radrużu, znajdującej się od 2013 r. na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, po najmłodszą – też w Radrużu z lat 30. XX wieku – wyjaśnia Janusz Mazur. – Dla nas, którzy tu mieszkamy, obiekty te opatrzyły się, natomiast dla mieszkańców środkowej i zachodniej Polski są bardzo atrakcyjne z wielu względów. Zachwycają się nimi też turyści zagraniczni.
Dla nas, którzy tu mieszkamy, obiekty te opatrzyły się, natomiast dla mieszkańców środkowej i zachodniej Polski są bardzo atrakcyjne.
Znaki współpracy
– Sam projekt, jak i wystąpienia ekspertów w trakcie seminarium, są przykładem polsko-ukraińskiej współpracy, dzięki której możemy wymieniać się różnymi doświadczeniami w zakresie ochrony, promocji i wykorzystania w turystyce drewnianej architektury sakralnej w polskim i ukraińskim regionie Karpat. Jest to dla nas ważne, gdyż zarówno w powiecie lubaczowskim, jak i na Zakarpaciu znajdują się obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (cerkwie w Radrużu, Jasinie i Użhorodzie), wymagające szczególnej opieki – powiedział w podsumowaniu seminarium, dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie Piotr Zubowski. Niebawem będziemy świadkami kolejnych efektów projektu. Zorganizowana zostanie wystawa fotograficzna, prezentująca drewniane cerkwie na terenie powiatu lubaczowskiego i Zakarpacia oraz wirtualna mapa zabytków powiatu lubaczowskiego.
